*سؤال: آیا سخن زیر، منطقی است؟
در نهج البلاغه، خطبه ی 79 می خوانیم: «لَا تُطِیعُوهُنَّ فِی الْمَعْرُوفِ؛ از زنان در کارهای خوب پیروی نکنید.»
جواب: این سخن با ادامه ی آن، چنین است: «لَا تُطِیعُوهُنَّ فِی الْمَعْرُوفِ حَتَّى لَا یَطْمَعْنَ فِی الْمُنْکَرِ؛ از زنان در کارهای خوب پیروی نکنید تا طمع به کارهای ناشایست نکنند.»
کانون خانواده نیاز به رئیس و سرپرست دارد. بهترین گزینه مرد است. مردی که دائم دنباله رو زن باشد، اقتدار خود را از دست می دهد. مردی که دائم در اطاعت زن است، نه تنها از خواسته های زن کم نمی شود بلکه توقعات او روز به روز بیشتر می شود. به عنوان نمونه کار بعضی مردان به جایی رسیده که حقوقشان دربست در اختیار همسرشان است و هرگاه به پول نیاز داشته باشند، کم کم از زن خود می گیرند. طبیعی است که هنگام گرفتن پول، سؤال و جواب هم می شوند!
چنین روشی سبب می شود به مرور نگاه زن به مرد تغییر کند و به او به عنوان نوکر و برده ای بنگرد که وظیفه اش پول آوردن است. خود زنها فطرتا از چنین شوهری دلخوش نیستند و مرد بی عرضه را دوست ندارند. زنها دوست دارند شوهری با اقتدار داشته باشند و حتی گاه آنها را امر و نهی کند.
برای اینکه زن از محدوده ی اختیارات خود، پا فراتر نگذارد و به این مرحله نرسد، جا دارد شوهر گاهی از سخنان او حتی اگر درست است، پیروی نکند.
معنای این حدیث را مردان باتجربه، بهتر درک می کنند.
یادآوری:
یک) وقتی که پزشکان توصیه می کنند: ماهی بخورید، به معنای این نیست که مردم هرروز صبح و ظهر و شب ماهی بخورند. بلکه به این معناست که ماهی هم خورده شود.
این حدیث هم که سفارش به مخالفت با زنان حتی در کارهای خوب کرده، به این معنا نیست که همیشه و در همه حال با او مخالفت شود بلکه گاهی پیروی نشود تا به خواسته های ناشایست منجر نشود.
دو) قوانین اجتماعی و روانشناسی کلیت ندارند. گوش دادن به حرف زنان و مشورت با آنان، همیشه بد نیست. زنانی یافت می شوند که از نظر درک امور اجتماعی از مردان جلوترند. اگر کسی چنین همسری داشت، قضیه فرق می کند. چنانکه حضرت علی(ع) در جای دیگر فرمود:
إیّاکَ و مُشاوَرَةَ النِّساءِ إلّا مَن جُرِّبَتْ بکَمالِ عَقلٍ؛ (بحار الأنوار: 103/ 253/ 56)
از مشورت کردن با زنان بپرهیز، مگر آن که زنى به کمالِ عقل آزموده شده باشد.